อบจ.สงขลา

เทศกาลวันสารทเดือนสิบ

เทศกาลวันสารทเดือนสิบ

          ประเพณีบุญสาทรเดือนสิบ  หรืองานชิงเปรต  ของ คนสงขลา  เป็นประเพณีที่ทำกันมาเป็นประจำทุกปี เป็นการทำบุญทำทานอุทิศส่วนกุศลให้แก่บรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว ที่จะกลับมาจากนรกในวันสารทเพื่อมารับบุญกุศลที่ลูกหลานทำไปให้และถือเป็นวันรวมญาติที่จะมาร่วมกันทำบุญกลับมาเยี่ยมบ้านอีกด้วย โดยการจัดอาหารคาวหวานไปทำบุญที่วัด และที่ขาดไม่ได้คือ "หมับ"  ที่จะต้องมีในการประกอบพิธีทำจากขนม  5  ชนิด โดยขนมแต่ละชนิดจะมีความหมายต่างกัน

                    1. ขนมลา เปรียบเสมือนเสื้อผ้าเพื่อให้ผู้ตายสวมใส่ในนรกภูมิ

                    2. ขนมพอง เปรียบเสมือนแพให้ผู้ตายใช้เป็นพาหนะข้ามห้วยแห่งทุกข์และบาปหรือเวรกรรมต่างๆ

                    3. ขนมบ้า เปรียบเสมือน การละเล่นที่ให้ผู้ตายเล่น เช่น สะบ้า

                    4. ขนมดีซำ เปรียบเสมือนเบี้ยหรือเงินที่ให้ผู้ตายใช้ในระหว่างใช้เวรกรรมในนรกภูมิ

                    5. ขนมกง หรือขนมไข่ปลา เปรียบเสมือนเครื่องทรงหรือเครื่องประดับเพื่อให้ดูภูมิฐานและสวยงาม

          โดย หมับ จะจัดเป็น 2 ชุด

          ชุดหนึ่งเตรียมไว้เพื่อบำเพ็ญกุศลแก่บรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้วซึ่งจะนำไปบำเพ็ญที่ศาลาวัด  และอีกชุดสำหรับผู้เสียชีวิตที่ไม่มีญาติ  หรือไม่มีใครทำบุญไปให้โดยจะตั้งก่อนทางเข้าวัดซึ่งจะเรียกว่า"ตั้งเปรต" หลัง จากการบำเพ็ญกุศลเรียบร้อยแล้วผู้ที่เข้าร่วมพิธีก็จะเข้าแย่งอาหารที่เหลือ จากการบำเพ็ญกุศล โดยมีความเชื่อว่าของที่เหลือจากเปรตนี้ เป็นอาหารศักดิ์สิทธิ์ กินแล้วจะได้กุศลแรงและจะเป็นศิริมงคลแก่ตนและครอบครัวพิธีนี้ชาวสงขลา จะเรียกว่า"ชิงเปรต" หรือการแย่งอาหารจากเปรต สนุกมากถ้ามีโอกาสลอง มา เที่ยวกันนะครับ

การตั้งเปรต

          เสร็จ จากการฉลองรับและถวายภัตตาหารแล้ว ชาวบ้านจะนำขนมอีกส่วนหนึ่งไปวางไว้ตามบริเวณลานวัด เพราะเขาเชื่อว่าคนพวกเป็นเปรตจะเข้าวัดไม่ได้ เลยเอาของที่ถวายวัดไปไว้ที่กำแพงวัด โคนไม้ใหญ่ เรียกว่า ตั้งเปรต เพื่อแผ่ส่วนกุศลเป็นทานแก่ผู้ล่วงลับที่ไม่มีญาติ หรือญาติไม่มาร่วมทำบุญให้ การชิงเปรตจะทำตอนตั้งเปรตเสร็จแล้ว เพราะเชื่อว่าถ้าหากใครได้กินของเหลือจากการเซ่นไหว้บรรพบุรุษ จะได้รับกุศลเป็นสิริมงคลแก่ตนเอง

ชิงเปรต

          ประเพณีสารทเดือนสิบมีสาระสำคัญหลายประการ ดังนี้

          ๑. เป็นการแสดงความกตัญญูกตเวทีต่อบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว ที่ได้อบรมเลี้ยงดูลูกหลาน เพื่อตอบแทนบุญคุณ ลูกหลานจึงทำบุญอุทิศส่วนกุศลไปให้

          ๒. เป็นโอกาสได้รวมญาติที่อยู่ห่างไกล ได้พบปะทำบุญร่วมกันสร้างความรักใคร่สนิทสนมในหมู่ญาติ

          ๓.เป็นการทำบุญในโอกาสที่ได้รับผลผลิตทางการเกษตรที่เริ่มออกผลเพราะเชื่อว่าเป็นสิริมงคลแก่ตนเองและครอบครัว

          ๔. ฤดูฝนในภาคใต้จะเริ่มขึ้นในปลายเดือนสิบ พระภิกษุสงฆ์บิณฑบาตยากลำบาก ชาวบ้านจึงจัดเสบียงอาหารนำไปถวายพระในรูปของหฺมฺรับ ให้ทางวัดได้เก็บรักษาเป็นเสบียงสำหรับพระภิกษุสงฆ์ในฤดูฝน